پاسخ: برخی گمان کرده‌اند توکل به معنای ترک عمل و واگذاری همه چیز به خداست و این خیالِ خود را دست‌آویزی برای تنبلی و کم کاری خویش قرار میدهند؛ در حالی که کار و تلاش از بزرگترین عبادتهاست چه تلاش برای بهره‌مند شدن از رزق مادی و دنیایی: هُوَ ٱلَّذِی جَعَلَ لَكُمُ ٱلْأَرْضَ ذَلُولاًفَٱمْشُوا۟ فِی مَنَاكِبِهَا وَ كُلُوا۟ مِن رِّزْقِهِۦ (ملک ۱۵) و چه تلاش برای عبادت و درجات آخرتی: يَٰأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱرْكَعُوا۟ وَ ٱسْجُدُوا۟ وَ ٱعْبُدُوا۟ رَبَّكُمْ وَ ٱفْعَلُوا۟ ٱلْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ۩ ۷۷ وَ جَٰهِدُوا۟ فِی ٱللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِۦ (حج ۷۷ و ۷۸)

توکل مربوط به نتیجه عمل است نه خود عمل؛ یعنی انسان وقتی به وظیفه‌اش در امور دنیایی یا آخرتی عمل کرد نتیجه آن را به خدا بسپارد و در حاصل شدن بهترین نتیجه بر خدا توکل کند که اگر این کار را بکند خدا نیز بهترین‌ها را برایش تقدیر خواهد فرمود: وَ مَن يَتَوَكَّلْ عَلَی ٱللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُۥٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ بَٰلِغُ أَمْرِهِ (طلاق ۳)

دلیل لزوم توکل هم، آن است که انسان وقتی به خدا ایمان آورد، میفهمد که تدبیر تمام امور جهان به دست خداست و در عالم هیچ حادثه‌ای واقع نمیشود مگر به اذن الهی: مَآ أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ فِی ٱلْأَرْضِ وَ لاَ فِیٓ أَنفُسِكُمْ إِلاَّ فِی كِتَٰبٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبْرَأَهَآ (حدید ۲۲)

با چنین ایمانی روشن است که بهترین راه برای رسیدن به اهداف عالی، واگذار کردن آنها به خداست‌. بنابراین توکل لازمه ایمان به خدای دانا و تواناست: وَ عَلَی ٱللَّهِ فَتَوَكَّلُوٓا۟ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ (مائده ۲۳)