اصلاح طلبان: برای برگشت آمریکا به برجام نه شرط بگذارید نه تضمین بخواهید!/ حافظان منافع آمریکا در ایران عصبانی شدند

ماجرای نوع مواجهه اصلاح طلبان با برجام چه در دولت روحانی و چه در دولت رئیسی بسیار قابل تامل است. گرایش و غش کردن های این افراد به سمت آمریکا بسیار قابل توجه است. حالا وزارت خارجه ایران با سه شرط اساسی که بایستی در دولت قبل برخی از این شروط مد نظر مذاکرات برجام قرار می گرفت تا حال و روز آن به این وضع و اوضاع نیفتند، وارد مذاکرات وین می شود. وضعیتی که دولت جدید باید در وین دوباره با آمریکا و اروپا مواجهه شود تا بتواند از دل این چالش دیپلماسی امتیازاتی برای ملت ایران بیرون بکشد. آنچه اصلاح طلبان این روزها با رفتارهایشان نشان می‌دهد یک مسئله را به خوبی آشکار می کند این جماعت سیاسی نه تنها برای منفعت مردم ارزشی قائل نیستند بلکه آنچنان گرایش به غرب دارند که شروط به حق ایران را مورد تمسخر قرار می دهند و وادادگی خود را که باعث شد برجام امروزی پدید بیاید را به خوبی ثابت می‌کنند.

ایران برای حضور در مذاکرات وین به طور رسمی از سوی سخنگوی وزارت خارجه شروطی را مشخص کرد که چارچوب مذاکره و هدف و نهایت آنرا مشخص می کند. این موضوع نشان می‌دهد که وزارت خارجه مذاکره را نه برای مذاکره بلکه جهت ایجاد منفعت و امتیاز برای کشورمان در دستور کار خود قرار داده است اما همین شروط بدیهی و به حق واکنش منفی برخی اصلاح طلبان را به دنبال داشته است.

در همین رابطه، «صادق زیباکلام» که این روزها به طور خانوادگی با سفیر فرانسه نشست و برخواست می‌کند و در ویلای خود میزبان آقای سفیر است، در توئیتی نسبت به شروط به حق ایران می نویسد: «من نمیدانم چرا جناب خطیب زاده اینقدر با غربیها رودربایستی دارند.ایشان فقط سه تا از شروط ایران برای بازگشت به برجام را اعلام کردند: عذرخواهی آمریکا،لغو همه تحریمها و ضمانت خارج نشدن از برجام.شرط چهارم که بایدن میبایستی دو دورکولی دور میدان آزادی به آقای رئیسی بدهند را ذکر نکردند.»

همچنین «محمد علی ابطحی» از نزدیکان رئیس دولت اصلاحات در توئیتی در برابر این شروط ایران نوشت: «یه دوست اصفهانی را خلبان نمی خواست سوار کند گفت یک سوال می پرسم جواب دادی می برم: پسر عموی خاله حضرت عیسی اسمش چی بوده. گفت بگو مِخَی نبری. راحت تره حالا وزارت خارجه ایران گفته آمریکا ضمانت بدهد که رییس جمهور بعدی از برجام بیرون نیاید. خوب بگین برجام نمی خواهیم. والا به مولا»

احمد زید آبادی روزنامه نگار و عضو جریان اصلاح طلب نیز طی یادداشتی در روزنامه اعتماد با عنوان اینکه درخواست تضمین جمهوری اسلامی از دولت جو بایدن برای ثبات و دوام برجام انتزاعی است، نوشت: «آيا قرار است امريكا همچنان به صورت دشمني غدار و غيرقابل‌سازش تعريف شود و تنها ضرورتي آني براي دفع شرّي زودگذر، دولت را به وين كشانده است؟ يا اينكه با امريكا نيز مي‌توان حوزه منافع مشتركي را جست و يافت و بر مبناي آن به تعامل با يكديگر پرداخت؟ اگر رويكرد دولت، گزاره نخست باشد، ديگر درخواست تضمين و بحث اعتماد از بنياد تهي است و هرگز هم صورت واقعيت به خود نخواهد گرفت. اما اگر گزاره دوم مدنظر دولت باشد، چه لزومي به درخواست ضمانت و اعتماد پيشيني؟ در پي رويكرد دوم، هر دوي اينها به‌طور اتوماتيك حاصل مي‌شود.»

همچنین «عباس عبدی»، تئوریسین جریان اصلاحات با بیان اینکه «وقت خود را برای گرفتن ضمانت از امریکا تلف نکنید»، در روزنامه اعتماد نوشت: «شاید بهترین راه‌حل ماجرا این باشد که ایران یک طرفه اعلام کند که در صورت نقض برجام از سوی طرف مقابل، ایران نیز متقابلا و به سرعت واکنش مناسب نشان داده و فلان یا بهمان کار را انجام خواهد داد و این تنها راه تضمین‌پذیری برجام است. لذا وقت خود را برای گرفتن تضمین‌های رسمی نباید تلف کرد. تضمین در قدرت است، اگر دارید همان را تضمین توافق کنید .»

اما «کوروش احمدی»، دیپلمات بازنشسته در روزنامه شرق با بیان اینکه شروط ایران در برجام کاملا به حق است می نویسد: «سخنان مقامات از لزوم لغو (و نه تعلیق) همه تحریم‌ها و ضمانت عدم خروج مجدد آمریکا از برجام و راستی‌آزمایی ابهام‌هایی را موجب شده است. این مطالبات اگرچه درست و برحق است و هدف نهایی ایران باید تحقق آنها باشد، اما این اهداف ورای برجام ۱۳۹۴ است. در «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها…» مجلس نیز از «رفع کامل تحریم‌ها از جمله هسته‌ای، نظامی، حقوق بشری و امثال آن» سخن رفته است. اگر هدف «لغو همه تحریم‌ها» باشد، ما با نوع متفاوتی از مذاکرات مواجه خواهیم بود؛ حتی متفاوت با مذاکرات منتهی به نهایی‌شدن برجام در ۱۳۹۴. چراکه برخلاف گذشته که تمرکز صرفا بر رفع تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران بود، این‌بار تحریم‌های مرتبط با دیگر موضوعات نیز مد نظر خواهد بود.»

وی افزود: «مسئله دیگر «لغو» تحریم‌ها به جای «تعلیق» آنهاست. این موضوعی است که در چند سال اخیر بسیار مورد توجه ناآشنایان به سیاست داخلی آمریکا بوده و به دستاویزی برای تخریب غیرمنصفانه تیم مذاکره‌کننده قبلی تبدیل شده است. درحالی‌که واضح‌تر از آفتاب است که لغو تحریم‌های اصلی آمریکا در اختیار کنگره است و در ۱۳۹۴، ۵۸ عضو سنا (به شمول چهار سناتور شاخص دموکرات) اساسا مخالف برجام بودند و اگر لغو تحریم‌ها توسط کنگره در دستور کار قرار می‌گرفت، شمار بسیار بیشتری از دموکرات‌ها به مخالفت با برجام برمی‌خواستند. به‌علاوه قانون کاتسا مصوب آگوست ۲۰۱۷ نیز کار را برای رفع تحریم‌های غیرهسته‌ای دشوارتر کرده است.»

نکته حائز اهمیت این است که درحالی اصلاح طلبانی همچون زیباکلام و ابطحی مسئله ضمانت در برجام که دولت بعدی آمریکا از آن خارج نشود را مورد تمسخر قرار می دهند و با آمیختن لطیفه عنوان می کنند که این موضوع شدنی نیست که «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه دولت روحانی در دیدار با کارشناسان در پاسخ به سئوال «فواد ایزدی» از کارشناسان زبده بین المللی درباره همین موضوع با قطعیت عنوان می کردند که دولت بعدی آمریکا نمی تواند از برجام خارج شود. جالب اینجاست که در آن زمان این حرف ها با تمسخر و کنایه های اصلاح طلبان مواجه نمی شد.

به هر حال باید گفت که امروز اصلاح طلبان یک رفتار و برخورد چندگانه با برجام دارند و از پشتیبانی و حمایت از برجام و منافع ملت ایران به پشتیبانی از منافع آمریکا رسیده اند و به جای آمریکایی ها برای خروج آنان از برجام با همه تعهداتشان بهانه تراشی می کنند. این نوع برخورد با برجام به بازی موش و گربه آمریکایی ها با این سند توافق وجاهت بخشیده و حیات این سند توافق را بیش از پیش زیر سئوال می برد. چراکه به نظر می رسد اگر اینبار آمریکایی ها از تعهدات خود سر باز بزنند صبر استراتژیک ایران نیز در این حوزه تمام می شود و ممکن است همه چیز دوباره بهم بخورد. با خروج آمریکایی ها از برجام ایران نیز با طرحی که مجلس شورای اسلامی داد از برجام خارج شد و همین موضوع بود که بازهم آمریکایی‌ها را پای میز مذاکره کشاند.

بنابراین این گونه برخورد با برجام بیشتر باعث تلف کردن وقت ایران در این حوزه و انجام شدن بیهوده مذاکرات می شود. این درحالی است که با شروط سه گانه ایران در مذاکرات وین همه این موارد و خواسته ها به عنوان یک چارچوب اصلی مذاکرات به آن سر و شکل داده و امکان شکل گیری نتیجه ای که ایران خواهان آن است را فراهم می کند وگرنه غیر از این شروط باید از اصلاح طلبانی که این مسائل را مورد تمسخر قرار می دهد پرسید که پس برای چه در مذاکرات وین باید شرکت کنید و هدف از مذاکرات هسته ای چیست؟ این انحرافی است که اصلاح طلبان در برجام بوجود آوردند و آن را به کما برده اند و حالا سعی دارند نگاه خود را دوباره به دستگاه دیپلماسی کشور تحمیل کنند.

ظاهرا اصلاح طلبان به عنوان تریبون دولت آمریکا در ایران فعال هستند. روزی با بزک برجام سعی کردند که افکار عمومی را برای پذیرش این خسارت محض آماده کنند، امروز هم که دولت جدید بعد از تاخیر و تعلل چندساله دولت روحانی به دنبال نقد کردن حقوق ملت ایران است مطالبی را مطرح می کنند که بیشتر بوی حفاظت از منافع آمریکا می دهد.